Willekeur bij publicatie voedselveiligheidswaarschuwingen door NVWA

Glas in slaatjes, ham besmet met salmonella of soja in de braadworst terwijl het niet op het etiket staat. In 2017 waren er in Nederland zo'n 100 waarschuwingen omdat er iets mis was met ons eten. Maar tientallen keren werden de voedselveiligheidswaarschuwingen laat of helemaal niet door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit gepubliceerd.

Terugroepactie
Voedselveiligheidswaarschuwingen worden gedaan als levensmiddelen schadelijk kunnen zijn voor de consument. Vaak is er sprake van een terugroepactie of wordt publiek aangeraden het product niet te eten. In 2017 publiceert de NVWA 65 voedselveiligheidswaarschuwingen, 25 daarvan komen 1 of meerdere dagen later op de site van de toezichthouder te staan. 28 gevallen haalden de site, Twitter of Facebook van de NVWA helemaal niet.

Problemen met allergenen
Het merendeel van de meldingen gaat over problemen met een allergeen. Dat kan komen omdat producten in de verkeerde verpakking terecht komen, niet alle ingrediënten op het etiket staan of als er sprake is van kruisbesmetting. En juist voor mensen met een voedselallergie is het belangrijk dat zij goed geïnformeerd worden over problemen met hun eten. Want bijvoorbeeld een pinda-allergie kan in extreme situaties levensbedreigend zijn.

NVWA wettelijk niet verantwoordelijk
Dan zou het prettig zijn als er een site of instantie is die alle voedselveiligheidswaarschuwingen plaatst. Maar die is er niet. Dat komt doordat de NVWA wettelijk gezien niet verantwoordelijk is voor de communicatie van de waarschuwingen. Dat zijn de fabrikanten en die kunnen zelf kiezen op welke manier ze een productwaarschuwing plaatsen. Zo ontstaat een versnipperde verspreiding van de waarschuwingen en kan het voorkomen dat iemand met een allergie een veiligheidswaarschuwing mist.

Verplicht melden
Hoewel de NVWA dus niet alle waarschuwingen publiceert, is de toezichthouder in principe wel op de hoogte van alle problemen met levensmiddelen. Want als er iets mis is, zijn fabrikanten verplicht dat te melden bij de voedselwaakhond. De NVWA ziet het echter niet als haar taak daar dan ook altijd het publiek over in te lichten. Fabrikanten kunnen wel gebruik maken van de site van de NVWA om waarschuwingen te plaatsen. De toezichthouder ziet dat enkel als een service naar de voedingsproducenten en de consument.

Foodwatch vindt dat de manier waarop de NVWA omgaat met voedselveiligheidswaarschuwingen laks. De consumentenorganisatie gericht over voeding concludeert dat consumenten niet, verkeerd of te laat worden geinformeerd als er iets mis is met hun eten. Foodwatch zou graag zien dat de NVWA de communicatie naar de consument verbetert met een betere website en heldere, snelle communicatie via social media en persberichten.  

Kamervragen
Coalitiepartij D66 wil dat de NVWA voortaan alle voedselveiligheidswaarschuwingen zo snel mogelijk op haar site plaatst. Voedselproducenten moeten daarvoor naast de melding dat er iets mis is ook altijd de publiekswaarschuwingen naar de NVWA sturen. Iets waar het volgens de partij nu nog vaak misgaat. Kamerlid Tjeerd de Groot van de partij wil hier de minister met schriftelijke Kamervragen op aanspreken.