De 'Plastic Age'

Zonder dat wij het door hebben zijn wij elke seconde van ons leven in contact met kunststof. Onze wereld is in de afgelopen jaren verworden tot een plastic realiteit. Sommige mensen noemen deze tijd ook wel de "Plastic Age". Wat zijn de gevolgen van deze plastificering? Samen met Robert Wendrich, industrieel ontwerper aan de Universiteit Twente, duiken wij in een gemiddeld huis op zoek naar plastic.

Een korte rondgang door het huis bevestigt het vermoeden. In de woonkamer zitten we op een bekleding van kunststof en zappen met een kunststoffen afstandsbediening terwijl wij kijken naar een kunststoffen televisie. In elke ruimte van het huis zijn wij omgeven met dit materiaal. De prijs en productiekosten die bij een kunststof product komen kijken zijn dusdanig laag dat het massaal wordt toegepast.

De grote drie
In de wereld van de kunststoffen kunnen er drie groepen worden onderscheiden:

- Thermoplasten (plastics). Dit zijn kunststoffen die in een bepaalde vorm gegoten kunnen worden. Bij warme temperaturen smelt het product weer.

Voorbeelden van producten zijn: een emmer, verpakkingsfolie, fles of veiligheidsglas

- Thermoharders . Dit zijn kunststoffen die in een bepaalde vorm gegoten en bij verhitting in deze vorm blijven. Zie het als het bakken van een ei of een brood.

Voorbeelden van producten zijn: Laminaat, lijm, lampfitting, isolatieschuim, serviesgoed

- Elastomeren . Dit zijn kunststoffen die rekbaar zijn en vervolgens weer in de oude vorm terug gaan. Ze voelen zacht en rubberachtig aan.

Voorbeelden van producten zijn: autobanden, bumpers, kabelbescherming

Vaak worden er aan kunststoffen stofjes toegevoegd om het bepaalde eigenschappen te geven. Denk hier aan bescherming tegen de zon, brandvertraging of een kleurtje.

Overigens gebruiken wij vaak het woord plastic in plaats van kunststof. Plastic is het Engelse woord voor kunststof wat verwijst naar de thermoplasten (plastics).

Waar veel mensen denken dat plastic alleen maar ellende brengt heeft juist veel voordelen gebracht. Door het spuitgieten, het gieten van een kunststof product in een mal onder hoge druk, zijn assemblageprocessen van producten verminderd. Een product dat voorheen uit 10 delen bestond kan nu in één keer worden gemaakt. Op een gebied als voedsel heeft het ook voor langere versheid van producten gezorgd. In plaats van zware glazen of keramieken potten voldoet een simpele laag kunststof.

Deze vooruitgang brengt gelijk een minpunt mee. Door de lage prijs en grote toepasbaarheid van plastic zijn wij producten minder gaan waarderen. Doordat de gebruiker de milieu-impact van de productie en afdankfase van kunststof niet ziet gaat zij roekeloos om met het product. Is iets kapot, koop je makkelijk iets nieuws; het is immers toch goedkoop. Dit gedrag maakt dat er meer kunststof wordt weggegooid, op de juiste en foute manier.

Het is daarom aan de ontwerpers van deze wereld om een kunststof product zo goed mogelijk te ontwerpen zodat de waarde van het product stijgt en wij langer genieten van dit wonderlijke materiaal.