Waar zitten overal verborgen suikers in?

We weten dat suiker niet goed voor ons is. Toch stoppen fabrikanten het steeds meer in ons voedsel. Gevolg: Nederlanders krijgen ongemerkt twee tot drie keer teveel suiker binnen. De Wereldgezondheidsorganisatie maakt zich zorgen en kwam deze week met een extra aanbeveling : maximaal 25 gram suiker per dag. De WHO waarschuwt met name voor de verborgen suikers in onze voeding. Kassa ging in de supermarkt op suikerspeurtocht.

Anne Marie Reuzenaar is voedingsdeskundige en schreef het boek 'Zonder Suiker'. Suiker werkt verslavend en leidt tot allerlei gezondheidsproblemen. Toch blijven we er veel van gebruiken. Hoe kan dat? Het antwoord daarop is heel eenvoudig: we zijn gek op zoet en daar maakt de voedingsindustrie handig gebruik van door aan allerlei, ook hartige, producten suiker toe te voegen. Zo krijg je ongemerkt ook veel verborgen suikers binnen.

Professor Jaap Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij zegt: "Het is inderdaad zo dat we veel meer suikers binnenkrijgen dan we denken. Niet alleen door al die wisselende chemische benamingen van mono- en di-sacchariden maar ook doordat het soms wordt toegevoegd in de vorm van bijvoorbeeld "vruchtensap op basis van concentraten", appelstroop, druivensapconcentraat of melasse. Allemaal toevoegingen die een gezond imago hebben maar in feite gewoon toegevoegd suiker zijn."

Verder zegt Seidell onder meer het volgende: "Daarnaast zijn zetmeelrijke producten natuurlijk eigenlijk ook suikers (lange ketens van glucose) die door spijsverteringsenzymen worden gesplitst. Voor ons lichaam maakt het niet uit of de glucose in de bloedbaan afkomstig is van gesplitst sucrose of zetmeel. Ook zit in melk en melkproducten van nature suiker (lactose een disaccharide bestaande uit glucose en galactose). Tenslotte zit er natuurlijk ook sucrose en fructose in plantaardige voedingsmiddelen als fruit (en vruchtensap). In dat geval staat het niet als toevoeging op de verpakking."

Fred Brouns is professor Health Food Innovation Management aan de Maastricht University. "Soms worden stoffen in zeer kleine hoeveelheden toegevoegd zoals bijvoorbeeld aromastoffen, vitaminen, mineralen, sporenelementen, kruidenextracten, gemengd in een 'dragersubstantie' die het juist doseren in het productie proces mogelijk maakt. Vaak is zo'n drager substantie een maltodextrine. Het gaat daarbij om bijzonder kleine hoeveelheden suiker die in het licht van calorieën te verwaarlozen zijn en verschijnen als zodanig niet apart als ingrediënt in de ingrediënten lijst. Suikers uit een frisdrank hebben dezelfde effecten als suikers uit 100% vruchtensap, maar in 100% vruchtensap zitten vele voedingsstoffen die in frisdrank afwezig zijn. 100% vruchtensap, als onderdeel van gezond eten, dient gedronken te worden in kleine hoeveelheden."

Minder vet
Fabrikanten hebben de laatste jaren veel moeite gedaan om hun producten minder vet te maken. Mensen vinden 'mager' vaak minder lekker. Om het verlies aan smaak goed te maken, werden vetten veelal vervangen door suikers.

De levensmiddelenindustrie heeft afspraken gemaakt met de retail, horeca- en cateringbranche en het ministerie van VWS in het Akkoord Verbetering Productsamenstelling. De afspraken gaan met name over het reduceren van energie en suiker. Met het afsluiten van het Akkoord wordt voor het eerst ook collectief gekeken naar suikers in voeding, vandaar dat het RIVM nu een nulmeting heeft gedaan voor de hoeveelheid suikers. Er zijn binnen het Akkoord inmiddels voorstellen ingediend voor de productcategorieën zuivel (dranken en bepaalde desserts) en voor bepaalde non-alcoholische dranken (frisdranken).

We nemen de proef op de som door een moeder en twee puberjongens een dag lang te volgen. Hoeveel suiker zit er in hun eten en drinken?

Moeder Judith eet bewust. Een greep uit haar menu: gezonde muesli met sojamelk, kipsalade en tussendoor een granenreep. Ze drinkt rijstemelk, thee met suiker & zwarte koffie en rode wijn met wat Japanse pindabolletjes als extraatje.'s Avonds eet ze nasi met satésaus en vanilleyoghurt als toetje. Als tussendoortje eet ze moerbeien met chocola.

Daan's menu bestaat onder andere uit: volkorenbeschuit met kaas, troebel appelsap, ontbijtdrank, witte bolletjes met ham, twee tosties met ketchup en AA-drink. In de avond eet hij nasi met satésaus, wat kroepoek en biologische vanilleyoghurt.

Dominic begint de dag met ontbijtdrank. In zijn broodtrommel neemt hij drie bruine Waldkorn-boterhammen mee met kipfilet, salami en appelstroop. Ook hij neemt twee tosties en nasi met satésaus. Verder drinkt hij DubbelFrisss, cola en Red Bull.   

Zowel Daan als Dominic eten in de avond nog wat paprikachips.

Moeder kreeg ongemerkt 31,8 suikerklontjes binnen. Daan bijna tien klontjes meer: 41,1 suikerklontjes en Dominic verorberde omgerekend ook nog 40,3 suikerklontjes. 12,5 suikerklontjes per dag is de maximale aanbevolen hoeveelheid. Als je teveel suiker binnenkrijgt kan het gezondheidsklachten veroorzaken zoals overgewicht, diabetes type 2, hoge bloeddruk en cholesterol.

In bovenstaande reportage zie je een rondgang door de supermarkt.