Aardlek

Beste marcel,

je weet dat ik je zeer waardeer en je hebt enorm veel verstand van je vakgebied en deelt dat ook regelmatig door adviezen te geven. echter, hier sla je de plank volledig mis. je weet gewoon niet hoe een aardlekschakelaar werkt en zelfs ben je kennelijk niet op de hoogte dat 70% van nederland allang automatische stoppen heeft. niet dat dat erg is, ik leg het je graag uit.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
die filmfabel heb ik mij ook altijd over verbaast. vraag me nog steeds wie die fabel bedacht heeft.


och, het speelt in op de angstgevoelens van mensen.
bij mythbusters hebben ze het al eens ontkracht door een pop van gel na te maken die ongeveer de elektrische geleidings-eigenschappen had van het menselijke lichaam. het is heel logisch dat de stroom de weg van de minste weerstand kiest. kun je zo uitproberen: knip de kabel van een lamp maar eens door met een metalen schaar terwijl die lamp brandt. je schaar is helemaal naar de verdommenis, maar zelf voel je niets. metaal is namelijk een enorm goede geleider en op de plek waar je de kabel doorknipt smelt het metaal door de kortstondige grote stroom die er gaat lopen. vervolgens branden je (trage) stoppen door. iets soortgelijks gebeurt er in die föhn. de stroom gaat echt niet eerst 3 keer het bad rond waar jij in zit.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
16a voelt inderdaad niet prettig, maar hoeft niet dodelijk te zijn.


sterker nog, die 16 ampere gaat gewoon niet door je lichaam en de stoppen slaan niet door.
wij hebben in huis wisselstroom en dat is niet voor niks (want eigenlijk is het helemaal niet handig). wisselstroom kent een nulpunt, het wisselt tussen positief en negatief en daar tussen is het dus even 0 volt. 50 hz geeft je spieren voldoende tijd te ontspannen en bijvoorbeeld een draad los te laten op dat nulpunt als je per ongeluk een stroomdraad vast pakt. hadden we 230 volt gelijkstroom gehad, dan zouden er enorm veel slachtoffers vallen.

als je een stroom door je heen krijgt, dan spannen je spieren aan. pak je dus een gelijkstroom draad beet met een beetje hoog voltage, dan blijven je spieren gespannen en kun je dus niet loslaten met alle gevolgen van dien. gelijkstroom begint gevaarlijk te worden vanaf 60 volt. mensen die aan buizenversterkers knutselen spelen soms met gelijkstroom voltages van 500-1000 volt. dat is dus bere-link, maar ook dat is niet verboden. zit iemand vast door gelijkstroom, dan moet je hem van die stroomdraden af trekken, hij kan zelf niet meer los laten en jij zal er geen centje pijn aan beleven.

stroom neemt de weg van de minste weerstand.
het wordt vooral gevaarlijk als de stroom via je hartspier gaat lopen. dat gebeurt alleen als je spanning zet tussen de linkerkant van je onderlichaam (bijv. je linker voet) en de rechterkant van je bovenlichaam (bijv. je rechter hand), of omgekeerd (rechter voet, linker hand).
zet je spanning tussen je beide handen, dan gaat de stroom lopen via je borstspier. heb ik wel een paar keer gehad en is geen fijn gevoel, maar gelukkig was het 230 volt wisselstroom, dus ik kon loslaten.
op zich is die 230 volt wissel dus amper dodelijk, of je moet wel heel erg verzwakt zijn en een pacemaker gebruiken.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
sterker nog: een particulier kan zelfs zonder problemen krachtstroom krijgen (bijvoorbeeld voor de keuken).


we kunnen ook allemaal autorijden en echt ongevaarlijk is dat nu ook niet te noemen.
gevaar is niet direct een reden om iets maar te verbieden, wel om het risico te beperken.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
leg mij echter nog steeds maar eens uit waarom wandcontactdozen in een badkamer voorzien dienen te zijn van een randaarde, terwijl de apparaten die je daar gebruikt niet geaard zijn.


omdat het een vochtige ruimte is en vochtige lucht (damp) geleidt de stroom veel beter dan droge lucht. gooi eens een kopje water in dat stop-contact, wat denk je dat er gebeurt?
datzelfde kan al plaats vinden door een flinke damp. het is ook niet voor niks dat er vaak spatwater dichte contactdozen worden gebruikt. de hoop is dus dat bij een evt. kortsluiting de stroom via de aarde weg stroomt en als je dan ook nog een aardlekschakelaar hebt, dan slaat die meteen af.
daarbij is je badkamervloer geaard (zover ik weet is dat verplicht) en zijn je waterleidingen geaard (in oude huizen is de waterleiding vaak juist de aarde in het huis, want de aardkabel wordt daar gewoon op aangesloten). een aarde zeer dicht bij je stroomaansluiting is dan erg goed, want door damp zal het altijd op die aarde springen, want die is het dichtste bij en stroom neemt de weg van de minste weerstand.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
terwijl toch best wel wat metaal in zit.


dat is dus goed. de kortsluiting zal altijd binnen het apparaat plaats vinden.
aardkabels worden altijd aan de metalen buitenkant van een apparaat aangesloten. binnen het apparaat is dat totaal zinloos. heb je dus een apparaat met een plastic behuizing, dan hoeft dat apparaat niet geaard te zijn. bevinden er zich metalen delen aan de buitenkant van het apparaat, dan moeten die wel geaard worden. door een aarde-aansluiting voorkom je nu eenmaal geen kortsluiting, je zorg dat de buitenkant met aarde verbonden is zodat er geen spanning op de buitenkant van het apparaat kan staan.

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
zelfde trouwens ook voor de tuin en tuingereedschap.


precies, exact hetzelfde verhaal. buiten kan het ook behoorlijk vochtig zijn.
is je elektrische tuingereedschap volledig voorzien van een kunststof buitenkant, dan heeft aarden geen zin. waarom zou je dat met aarde verbinden?

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
een wasmachine in de badkamer is sowieso al niet aan te raden vanwege het letterlijk wegroesten van je machine. daarnaast hebben velen rubberen dempers onder de wasmachine staan, waardoor er geen contact is met de vloer.


ik had een na-post gedaan: als je de metalen buitenkant van de machine aanraakt.
wat dat aangaat zou je liever hebben dat die machine geen rubber-poten zou hebben, dan is hij tenminste op de badkamervloer geaard. maar ja, dat geeft zo'n herrie bij het centrifugeren en zal vast ook je tegels beschadigen :-(

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
ik vraag me trouwens af wat voor vingers jij hebt. de mijne passen niet in wandcontactdoos om een stopcontact te veroorzaken.


nou, dan steek je er 2 grote spijkers in en houd je die vast :-)
ik knutsel nogal vaak met elektronica en ik heb wel eens stopcontacten los liggen, dan is het prima te doen. wel een beetje creatief blijven natuurlijk :-)

=marcel75 schreef op zaterdag 9 aug 2014, 22:13:
om de haverklap sloegen ze uit als gevolg van piekspanningen.


dat is waarschijnlijk het verschil tussen trage en snelle stoppen. die automatische stoppen zijn nu eenmaal snel. die knallen er al uit op de inschakel-spanning van een apparaat.
zo heb ik hier een hele zware slijptol liggen (om betonnen muren mee door te slijpen), gewoon op 230 volt (iets van 2800 watt), maar de inschakelspanning is te hoog voor mijn automatische stoppen. en het nadeel van die automatische stoppen is dat je ze niet even kunt vervangen door trage stoppen. ik zal er dus een hele dikke condensator tussen moeten zetten om de inschakelpiek op te vangen.

resumerend:
1. stoppen slaan door bij kortsluiting, niet bij weglekken van stroom naar aarde
2. aarding heb je nodig om te zorgen dat apparaten aan de buitenkant niet onder spanning staan
3. de aardlekschakelaar knalt eruit als er op de 1-of-andere manier wel stroom weg lekt naar aarde

heb je geen aardlekschakelaar, dan kan iemand dus een flinke schok krijgen, of een apparaat kan vlam vatten doordat de stroom niet wordt uitgeschakeld als dat apparaat doorslaat naar een aardpunt (dan branden de stoppen immers niet door, want er is geen kortsluiting tussen nul en fase).